Voorzorg aan huis

Preventie en anticiperen wordt steeds belangrijker in de wijkverpleegkunde

Wijkverpleegkundige Maurits Spanjer heeft in de achterliggende jaren zijn werk zien veranderen. Steeds meer is de nadruk komen te liggen op preventie. “We vragen ons steeds af: waar en wanneer is een verzorgende of verpleegkundige écht nodig?”

De zorg moet het de laatste jaren met minder personeel doen, vertelt Maurits. “Ik werk in Ede en daar gaat het gelukkig goed qua personele bezetting. Maar dat is lang niet overal het geval. Het aantal werkenden groeit niet mee met de stijgende zorgvraag.”

Dat is jammer, vindt hij. “Werken in de zorg geeft veel voldoening. Niet alleen bij degene die zorg ontvangt, maar ook bij de zorgverleners.”

Het geeft ook nieuwe uitdagingen: hoe zet je het personeel dat er is zo goed mogelijk in? De focus van het werk is daarom steeds meer op preventie komen te liggen. “Dat is positief. Toen ik begon, lag het accent nog vooral op zorgverlenen. Sinds kort voeren we preventie-gesprekken: wat kan de gezondheid op korte of lange termijn bedreigen? De informatie die je daarmee opdoet, kan veel betekenen.

Zo was ik ooit bij een meneer die klachten van beginnende parkinson had. Dan weet je: de komende jaren – als hij het beleven mag – zal er steeds meer zorg nodig zijn. Daar kun je dan op inspringen.

Je kunt hem en zijn omgeving praktische tips geven. Ook kun je het aantal contactmomenten afstemmen en anticiperen op de groeiende zorgvraag.”

We hebben een hechte groep collega’s met een enorm verantwoordelijkheidsbesef

Technologie

Mensen worden gemiddeld ouder en blijven langer zelfstandig wonen. Daar wordt de zorg ook op ingericht. Bij RST maken ze daarom gebruik van zorgtechnologie, zoals leefstijlmonitoring. Maurits: “Dat is een netwerk van bed-, bewegings- en contactsensoren in een woning. Die houden bij wat een bewoner doet. Hoe vaak gaat hij naar het toilet? Hoe vaak eet hij iets?

Zo kun je bijvoorbeeld een blaasontsteking ontdekken bij kwetsbare cliënten. Op die manier werken we preventief.

Met andere technische hulpmiddelen helpen we bijvoorbeeld met het managen van medicatie of de dagstructuur. Ook kunnen we ervoor zorgen dat cliënten weer zelfredzaam worden.”

Zuinig op mantelzorgers

Dat laatste is een centraal thema voor de huidige thuiszorg. Maurits: “Wij willen graag zo veel mogelijk mensen zorg kunnen verlenen. Daarom vragen we ons steeds af: waar en wanneer is een verzorgende of verpleegkundige écht nodig?”

Ook mantelzorgers zijn daarbij heel belangrijk. “Het mooie is dat die bijna altijd ingezet kunnen worden. Is er geen netwerk? Dan proberen we dat te creëren.

Tegelijk moeten we in de gaten houden dat we mantelzorgers niet overvragen. We moeten zuinig op hen zijn. Dat verdienen ze.”

Een trend in de zorg is om mensen zonder verpleegkundige achtergrond in te zetten bij eenvoudige zorghandelingen. Maurits: “Wat de bevoegdheden van iemand zijn, regelt de overheid. Daarover kunnen wij niet beslissen. Maar voor bepaald werk is geen bevoegdheid nodig. Daar kun je mantelzorgers inzetten. Bijvoorbeeld bij bloedsuiker prikken en insuline spuiten. Ook stomazorg kan een mantelzorger doen.

Maar mensen die veel verpleegkundige zorg nodig hebben, bieden we natuurlijk ook de verpleegkundige zorg die ze nodig hebben.”

Samenwerking

Spanjer is blij met zijn team. “We hebben een hechte groep collega’s met een enorm verantwoordelijkheidsbesef. Zowel naar de bijna negentig cliënten als ook onderling.

De lijntjes met fysiotherapeuten, huisartsen en ziekenhuizen zijn kort. Door de coronaperiode zijn er veel onlinemogelijkheden ontstaan, waardoor we sneller kunnen werken. Om de zorg nu en in de toekomst goed te organiseren, hebben we elkaar nodig.”

Dit artikel verscheen in september 2024 in de Zorgspecial van de GezinsGids.
Tekst: W. de Jongste